همزمان با افزایش احتمال ارجاع دوباره پرونده هستهای جمهوری اسلامی به شورای امنیت سازمان ملل، علی لاریجانی، نماینده ویژه علی خامنهای در مذاکرات بینالمللی، در گفتوگویی به آمریکاییها پیشنهاد داد اگر برجام را قبول ندارند، جمهوری اسلامی آماده توافقی جدید است.
لاریجانی در گفتوگو با وبسایت خامنهای دات آیآر (khamenei.ir) که مواضع رسمی رهبر جمهوری اسلامی را منتشر میکند، با اشاره به اینکه «به هر حال ما غنیسازی را بالای ۶۰ درصد بردیم» گفت کشورهای غربی دو راه بیشتر ندارند؛ بازگشت به برجام یا انجام توافقی جدید.
مشاور رهبر جمهوری اسلامی تاکید کرد اگر طرفهای غربی برجام را قبول ندارند، برجام «وحی منزل» نبوده و اگر آمریکاییها احساس میکنند سرشان کلاه رفته است، بیایند سر موضوعات جدیدی مذاکره کنند.
لاریجانی تصریح کرد: «شما میگویید ایران هستهای را ما قبول داریم. به سمت بمب نرود عیب ندارد!؛ ما غنیسازی در این حد داریم، خب بیایید توافق کنید -که ایران یک شروطی دارد برای این امر با توجه به تجربه گذشته- ما به سمت بمب نمیرویم، شما هم شروط ما را بپذیرید. توافق بعدی بکنید»
لاریجانی در روزهای اخیر بار دیگر به متن سیاست جمهوری اسلامی بازگشته است. او اواخر آبان ماه به عنوان نماینده ویژه رهبر جمهوری اسلامی، به سوریه سفر و با بشار اسد دیدار کرد. لاریجانی از دمشق راهی بیروت شد و با مقامهای لبنانی به گفتوگو نشست.
این بازگشت برای ناظران و تحلیلگران مسائل ایران این پرسش را ایجاد کرده که آیا دوران انزوای برادران لاریجانی به پایان رسیده است؟
علی لاریجانی، یکی از مشهورترین برادران لاریجانی است. او طی عمر سیاسی خود در جمهوری اسلامی، عمدتا سمتهای حکومتی داشته است؛ از ریاست سازمان صدا و سیما و مجلس شورای اسلامی تا عضویت در شورای عالی امنیت ملی به نمایندگی از خامنهای.
پس از پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، جمهوری اسلامی روز ۲۱ آبان به طور رسمی از رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین المللی اتمی برای سفر به ایران دعوت کرد.
پس از سفر گروسی به ایران، با وجود دیدارهای او با رییس قوه مجریه، وزیر امور خارجه و رییس سازمان انرژی اتمی ایران، به دنبال ارائه گزارشش درباره برنامه هستهای جمهوری اسلامی به آژانس بینالمللی انرژی اتمی، شورای حکام قطعنامهای علیه تهران تصویب کرد.
پرونده هستهای جمهوری اسلامی که در زمان ریاست جمهوری محمود احمدینژاد به شورای امنیت سازمان ملل ارجاع شده بود، در دولت حسن روحانی با توافق برجام، از شورای امنیت خارج شد اما با رخدادهای اخیر، به ویژه پس از پیروزی ترامپ، رویکرد آژانس بینالمللی انرژی اتمی احتمال فعال شدن مکانیزم ماشه که به معنی ارجاع دوباره پرونده هستهای جمهوری اسلامی به شورای امنیت است، مطرح شده است.
کشورهای اروپایی که پس از خروج ترامپ از برجام در سال ۱۳۹۷ همچنان به آن امید داشتند، اینک خود را آماده شرایطی جدید میکنند. اعمال تحریمهایی مثل تحریم کشتیرانی و هواپیمایی دولتی جمهوری اسلامی، از آن جمله نمونههای نشان دهنده تغییر شرایط است.
با وجود این که جمهوری اسلامی پس از تصویب قطعنامه شورای حکام، دستور تشدید فعالیتهای هستهای خود را صادر کرده است، لاریجانی در مقام مشاور رهبر جمهوری اسلامی که سابقه طولانی در مذاکرات پنهانی با طرفهای خارجی دارد، پیشنهاد مذاکرات جدید را در وبسایت شخص خامنهای مطرح کرده است.