دانشمندان با مطالعه بر روی دوره پساکرونا، به یافته‌های شگفت‌انگیزی درباره انعطاف‌پذیری مغز انسان رسیده‌اند. نتایج تحقیقی جدید که از سوی محققان دانشگاه واشینگتن انجام شده، نشان‌دهنده تغییراتی چشمگیر در ساختار مغزی نوجوانان، به ویژه دختران است.
این پژوهش نوآورانه که با استفاده از فن‌آوری تصویربرداری مغزی صورت گرفته، نشان می‌دهد مغز نوجوانان، به‌ویژه دختران، در واکنش به شرایط منحصر به فرد دوران قرنطینه، تغییرات قابل توجهی تجربه کرده است.
به گزارش گاردین، این پژوهش نشان می‌دهد محدودیت‌های اجتماعی ناشی از قرنطینه همه‌گیری، تاثیری نامناسب بر روند پیری مغز نوجوانان گذاشته است.
نتایج این تحقیق نشان می‌دهد دختران نوجوانی که دوران قرنطینه کووید را تجربه کرده‌اند در مقایسه با پسران هم‌سن خود، روند پیری مغزی سریع‌تری را از سر گذرانده‌اند.
بر اساس داده‌های به دست آمده از اسکن‌های ام‌آر‌آی این نوجوانان، مغز دختران پس از دوران قرنطینه به طور میانگین ۴/۲ سال پیرتر از حد انتظار به نظر می‌رسید، در حالی که این رقم برای پسران تنها ۱/۴ سال بود.
این یافته‌ها که در مجله معتبر «مقالات آکادمی ملی علوم» منتشر شده، اولین مطالعه‌ای است که تفاوت‌های چشمگیری را بین پسران و دختران در این زمینه آشکار می‌کند.
این مطالعه که از سال ۲۰۱۸ در انستیتو یادگیری و علوم مغز دانشگاه واشینگتن آغاز شد، تغییرات قابل توجهی را در ساختار مغزی نوجوانان پس از دوران قرنطینه نشان داده است.
تحقیقات چگونه پیش رفت؟
پژوهش مورد نظر با استفاده از تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (ام‌آر‌آی) قبل و بعد از دوره قرنطینه انجام شد.
پروفسور پاتریشیا کول، عضو هیات علمی انستیتوی تحقیق، درباره یافته‌های این مطالعه گفت: «نتایج به دست آمده از این پژوهش فراتر از انتظارات ما بود. ما از این داده‌ها شوکه شدیم. این که تفاوت تا این حد چشمگیر است واقعا تکان‌دهنده بود.»
بر پایه این داده‌ها، هر دو جنس نشانه‌هایی از پیری تسریع شده در ناحیه‌ای از مغز مرتبط با بینایی را نشان دادند اما در دختران تغییرات مغزی بسیار گسترده‌تر بود.
بسیاری از نواحی تحت تاثیر در مغز دختران، مرتبط با شناخت اجتماعی، پردازش احساسات، تفسیر حالات چهره و درک زبان هستند که برای ارتباطات اجتماعی حیاتی محسوب می‌شوند.
کول اعتقاد دارد این تفاوت نشان‌دهنده وابستگی بیشتر دختران به گروه‌ها و تعاملات اجتماعی است: «دختران برای سلامتی و رشد سالم عصبی، جسمی و عاطفی خود بسیار بیشتر از پسران به روابط اجتماعی وابسته هستند.»
اگرچه هنوز مشخص نیست که آیا این تغییرات، پیامدهای منفی طولانی‌مدت خواهند داشت یا خیر اما این یافته‌ها نگرانی‌هایی را در مورد تاثیر احتمالی آن بر سلامت روان و توانایی یادگیری نوجوانان ایجاد کرده است.
محققان می‌گویند نازک شدن زودرس قشری، با سختی‌های اوایل زندگی و خطر بیشتر اختلالات عصبی-روانی مرتبط است.
در واکنش به این یافته‌ها، متخصصان توصیه می‌کنند که والدین با نوجوانان خود درباره تجربیاتشان از همه‌گیری صحبت کنند.
کول پیشنهاد کرد: «مهم است که والدین راه‌هایی برای برقراری ارتباط با نوجوانان خود پیدا کنند. برای مثال، آن‌ها را برای نوشیدن قهوه، چای یا پیاده‌روی دعوت کنند تا دری به سوی گفت‌وگو باز شود.»
اهمیت سلامت روان جوانان
ایان گاتلیب، استاد روان‌شناسی دانشگاه استنفورد، بر اهمیت حمایت از سلامت روان جوانان تاکید کرد.
او گفت: «اگرچه همه‌گیری تا حد زیادی پایان یافته است اما اثرات استرس ناشی از آن هنوز برای کودکان و نوجوانان وجود دارد.»
دکتر لینا ون درونن از دانشگاه لیدن هلند نیز معتقد است این مطالعه به درک ما از تاثیرات همه‌گیری کووید-۱۹ بر مغز نوجوانان می‌افزاید.
او تاکید کرد شناسایی عوامل خاص پشتِ پیری زودرس و درک تاثیرات طولانی مدت آن، اکنون از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
این پژوهش اهمیت ویژه‌ای در درک تاثیرات بلندمدت شرایط اجتماعی بر رشد مغزی نوجوانان دارد و می‌تواند زمینه‌ساز تحقیقات گسترده‌تر در این حوزه باشد.
یافته‌های حاصل از این مطالعه، لزوم توجه بیشتر به سلامت روانی و جسمی نوجوانان در شرایط بحرانی را برجسته می‌کند.